Wszystkie produkty
Porady
Baterie AA, AAA, baterie płaskie i specjalne, a także baterie 9 V – rodzaje, jakich potrzebujesz! Znajdziesz zarówno modele baterii do codziennego użytku, jak i baterie o wyjątkowo dużej żywotności, przeznaczone do zastosowania w trudnych warunkach. Wybierz pojedyncze baterie, jak i atrakcyjne zestawy baterii renomowanych marek.
Stałe i niezawodne zasilanie elektryczne to podstawa w naszej wysoko zaawansowanej technologicznie rzeczywistości. Gdy zabraknie prądu, niemal natychmiast dochodzi do zatrzymania działalności w wielu obszarach życia. Operatorzy sieci energetycznych dokładają wszelkich starań, aby zapewnić stabilność systemu.
Również w przypadku urządzeń przenośnych kluczowe jest stałe zapewnienie źródła energii. W tym celu doskonale sprawdzają się baterie alkaliczne, które od lat są niezawodnym rozwiązaniem dla różnorodnych odbiorników. Szczególnie dobrze nadają się do urządzeń używanych sporadycznie, przez krótki czas lub o niewielkim zapotrzebowaniu na energię. Ich skuteczność wynika z długoletniego rozwoju technologii baterii, sięgającego daleko w przeszłość.
Chętnie wyjaśnimy, jak działają nowoczesne baterie, oraz podpowiemy, jak znaleźć online odpowiednie modele – od 9 V E-Block, przez baterie AAA Micro, aż po monozasilacze – idealne do latarek, pilotów, stacji pogodowych czy przenośnych odtwarzaczy CD.
Często pojawia się pytanie, czy w urządzeniach zasilanych bateryjnie lepszym wyborem nie byłyby akumulatory. Niestety, nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Starsze akumulatory NiCd, a także nowoczesne akumulatory NiMH, charakteryzują się pewnym poziomem samorozładowania (nawet do 60% miesięcznie). Dlatego w przypadku urządzeń o krótkim czasie pracy, ale długim okresie gotowości, lepszym wyborem są baterie.
Typowe przykłady takich urządzeń to latarki awaryjne, piloty do telewizorów czy czujniki bezprzewodowe stosowane w stacjach pogodowych lub systemach Smart Home.
Jeśli jednak urządzenie działa przez dłuższy czas, jest często używane lub wymaga większej ilości energii, akumulatory okazują się korzystniejsze. Urządzenia radiowe używane na placach budowy, latarki dla służb ochrony lub bezprzewodowa mysz w komputerze biurowym używanym na co dzień powinny być zatem wyposażone w akumulatory.
Często decyzja, czy wybrać baterie czy akumulatory, zależy od indywidualnych potrzeb. Na przykład w pilocie do modeli zdalnie sterowanych, używanym sporadycznie, baterie mogą być dobrym rozwiązaniem. Jeśli jednak model jest użytkowany regularnie, bardziej ekonomiczne i ekologiczne jest zastosowanie akumulatorów litowo-jonowych.
Ponad 200 lat temu Alessandro Volta udokumentował konstrukcję pierwszej działającej baterii złożonej z kilku płyt cynkowych i miedzianych, znanej jako kolumna Volty. Choć była wówczas duża i nieporęczna, utorowała drogę rozwojowi elektrotechniki oraz wielu innym przełomowym odkryciom. Do dziś zasada działania baterii pozostała niemal niezmieniona.
Bateria to magazyn energii, w którym zgromadzona energia chemiczna zostaje przekształcona w energię elektryczną poprzez reakcje redukcji i utleniania. W uproszczeniu składa się z dwóch substancji (elektrod) o różnych potencjałach elektrochemicznych, umieszczonych we wspólnej obudowie.
W przypadku baterii cynkowo-manganowej elektrody tworzą dwutlenek manganu (1) jako katoda, czyli biegun dodatni, oraz cynk (2) jako anoda, czyli biegun ujemny. Rolę elektrolitu (3) pełni stężony wodorotlenek potasu, który nasącza zarówno elektrody, jak i separator (4). Ze względu na zastosowanie zasady jako elektrolitu, baterie cynkowo-manganowe nazywane są również alkalicznymi.
Baterie, przeznaczone do jednorazowego użytku, określa się mianem ogniw pierwotnych. Z kolei akumulatory, które można ładować wielokrotnie, to ogniwa wtórne.
W potocznej mowie terminy "bateria" i "akumulator" bywają używane zamiennie, co prowadzi do nieporozumień. Nawet specjaliści mówią o bateriach samochodowych lub rozruchowych, choć w rzeczywistości są to ładowalne akumulatory ołowiowe.
Poniższy rysunek przedstawia schematyczną budowę dostępnej na rynku alkalicznej baterii manganowej, którą można kupić w sklepach lub online.
- Metalowy pojemnik z biegunem dodatnim na górze
- Folia zewnętrzna z oznaczeniem producenta
- Dwutlenek manganu (katoda lub biegun dodatni)
- Plastikowy dysk uszczelniający
- Płyta bazowa (anoda lub biegun ujemny)
- Separator do oddzielania elektrod i jako mostek jonowy
- Gwóźdź wyładowczy
- Żel cynkowy w proszku (anoda)
Różnica w stosunku do baterii cynkowo-węglowej
W baterii cynkowo-węglowej zewnętrzna obudowa wykonana jest z cynku. Podczas rozładowywania cynkowa elektroda ulega degradacji i staje się porowata, co często prowadziło do wycieku w przypadku zużycia baterii. To jeden z głównych powodów, dla których tego typu baterie stopniowo znikają z rynku.
W baterii alkaliczno-manganowej obudowa jest metalowa, a cynkowa elektroda znajduje się wewnątrz, w centralnej części baterii.
Dzięki temu skutecznie zapobiega się wyciekom.
Zastosowane substancje chemiczne powodują różne napięcia
Różnorodne substancje używane do produkcji elektrod baterii mają odmienne potencjały chemiczne. W efekcie różne typy baterii cechują się odmiennymi napięciami nominalnymi. Na przykład bateria srebrowo-cynkowa charakteryzuje się napięciem wyższym o ponad 10% w porównaniu z baterią rtęciowo-cynkową. Poniżej zestawiono wartości napięć popularnych typów baterii.
- 1,35 V dla ogniwa cynkowo-rtęciowego
- 1,4 V dla ogniwa cynkowo-powietrznego
- 1,5 V dla alkalicznego ogniwa manganowego
- 1,5 V dla ogniwa cynkowo-węglowego
- 1,5 V dla ogniwa litowego z siarczkiem żelaza
- 1,55 V dla ogniwa cynkowego z tlenkiem srebra
- 1,8 do 3,7 V dla ogniw litowych, w zależności od materiału katody
W przypadku płaskiej baterii o napięciu 4,5 V lub baterii blokowej 9 V, wewnątrz baterii łączy się szeregowo kilka ogniw galwanicznych, co pozwala uzyskać wyższe napięcie.
Płaska bateria 4,5 V składa się z trzech ogniw (3 x 1,5 V = 4,5 V), natomiast bateria blokowa 9 V zawiera sześć ogniw (6 x 1,5 V = 9 V).
W baterii alkalicznej energia elektryczna powstaje w wyniku utleniania cynku oraz redukcji dwutlenku manganu. Ponieważ oba te procesy zachodzą równocześnie, określa się je mianem reakcji redoks. Uwolnione podczas tego procesu elektrony gromadzą się na biegunie ujemnym baterii.
Podczas działania baterii elektrony przepływają z bieguna ujemnego (anody) przez odbiornik, na przykład żarówkę latarki, do bieguna dodatniego (katody). Aby zrównoważyć ładunki, wewnątrz baterii jony hydroksylowe przemieszczają się z katody w kierunku anody. Szczegóły dotyczące tych procesów chemicznych zostały wyjaśnione w załączonym materiale wideo.
Praktyczna wskazówka: testowanie baterii bez testera
Podczas rozładowywania baterii alkalicznej zużywana jest woda, co powoduje jej „wysychanie” wewnętrzne. W przypadku baterii w rozmiarze Mignon (AA) można za pomocą prostego testu sprawdzić, czy jest pełna, czy wyczerpana. Film w załączonym linku pokazuje, jak wykonać taki test w praktyce.
Jeśli bateria jest pełna, elektrolit ma konsystencję żelową i tłumi uderzenie o powierzchnię stołu. W przypadku rozładowanej baterii elektrolit jest twardy, przez co bateria odbija się kilkukrotnie od stołu.
Należy pamiętać, że ten trik działa wyłącznie dla baterii w rozmiarze Mignon (AA).
Jak już wspomniano, elektrody baterii mogą być wykonane z szerokiej gamy substancji chemicznych. Oprócz wynikających z tego różnych napięć, istnieją również zalety i wady specyficzne dla danego typu, a także preferowane obszary zastosowań.
Baterie cynkowo-węglowe
Baterie cynkowo-węglowe (ZnC) nadają się przede wszystkim do mniej wymagających zastosowań, takich jak piloty zdalnego sterowania lub zegary ścienne. Baterie te są obecnie rzadko dostępne lub zastępowane tańszymi bateriami alkalicznymi.
Zalety:
✓ Niedrogie
Wady:
✗ Brak szczelności
✗ Brak dużego obciążenia prądowego
Alkaliczno-manganowe
Zalety:
✓ Większa pojemność niż cynkowo-węglowa
✓ Wyższa obciążalność prądowa
✓ Szczelność
Wady:
✗ Droższe niż baterie cynkowo-węglowe
✗ Wrażliwe na temperaturę
Baterie litowe
Baterie litowe (LiMnO2) mają długi okres trwałości i bardzo stałe napięcie ogniwa. Znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie trzeba polegać na zasilaniu bateryjnym.
Baterie litowe powinny być stosowane przede wszystkim w urządzeniach o zwiększonym zapotrzebowaniu na energię, takich jak kamery, aparaty cyfrowe, ale także w czujnikach dymu i czujnikach zewnętrznych. Baterie litowe powinny być również stosowane w każdej latarce awaryjnej.
Zalety:
✓ Wyjątkowo wysoka pojemność
✓ Idealny dla odbiorców zużywających duże ilości prądu
✓ Niski poziom samorozładowania (długi czas przechowywania)
✓ Szeroki zakres temperatur (od -40 do 60°C)
Wady:
✗ Droższe niż baterie alkaliczne
Przy wyborze odpowiedniej baterii kluczowe znaczenie, obok chemii ogniw i napięcia, ma rozmiar i konstrukcja. Ważne jest, aby zamiennik pasował do przeznaczonej dla niego kieszeni. Większość urządzeń wymaga baterii w rozmiarze Micro (AAA), Mignon (AA), Mono (D) lub 9 V E-Block. Istnieją jednak również inne formaty, które nadal cieszą się dużą popularnością.
Baterie standardowe
1 = bateria typu Lady (N), 2 = bateria typu Micro (AAA), 3 = bateria typu AA (AA), 4 = bateria typu Baby (C), 5 = bateria typu Mono (D), 6 = bateria typu E / bateria blokowa 9 V (1604D / PP3), 7 = bateria płaska 4,5 V.
| Ogólne oznaczenie | Rys. | Standard ANSI | Napięcie nominalne | Wymiary w mm | Oznaczenia |
|---|---|---|---|---|---|
| Lady | 1 | N | 1,5 V | Ø x H 12 x 30 | LR1, R1, A1, UM5 |
| Micro | 2 | AAA | 1,5 V | Ø x H 10,5 x 44,5 | LR03, R03. AM4, UM4 |
| Mignon | 3 | AA | 1,5 V | Ø x H 14,5 x 50,5 | LR6, R6, AM3, UM3, L91 |
| Baby | 4 | C | 1,5 V | Ø x H 26,2 x 50 | LR14, R14, AM2 |
| Mono | 5 | D | 1,5 V | Ø x H 34,2 x 61,5 | LR20, R20, AM1 |
| Blok 9 V | 6 | 1604D(PP3) | 9 V | L x B x H 26,5 x 17,5 x 48,5 | 6LR61, 6F22, 6AM6 |
| Akumulator płaski 4,5 V | 7 | - | 4,5 V | L x B x H 67 x 62 x 22 | 3LR12, 3R12, 1203 |
Baterie specjalne
| Ogólne oznaczenie | Standard ANSI | Napięcie nominalne | Wymiary w mm | Oznaczenia |
|---|---|---|---|---|
| Mini | AAAA | 1,5 V | Ø x H 8,3 x 42,5 | LR8, LR8D425, LR61, E96 |
| Bateria prętowa | - | 3 V | Ø x H 21,8 x 74,6 | 2R10, 2R10R, 3010, 2010 |
| Flat Pack | J | 6 V | L x B x H 47 x 34 x 8 |
4LR61, 4018, 7K67, 866, KJ |
| Bateria do latarki | 908D | 6 V | L x B x H 115 x 67 x 67 |
4R25, 4R25C, 430, GP908X |
| Bateria A23 | V23GA | 12 V | Ø x H 10 x 28 | E23A, V23A, L1028, MN21, ... |
W małych urządzeniach, takich jak zegarki na rękę czy termometry, które charakteryzują się kompaktowymi obudowami, niezbędne są baterie w formie pastylek. W przypadku tego typu baterii stosuje się różne substancje chemiczne do elektrod, aby uzyskać pożądane właściwości. Szczególny rodzaj pastylek, czyli bateria cynkowo-powietrzna, był dawniej chętnie wykorzystywany w aparatach słuchowych.
Szczegółową tabelę różnych typów i rozmiarów można znaleźć w naszym przewodniku dotyczącym baterii pastylek.
Tabela porównawcza baterii specjalistycznych
Istnieje wiele różnych oznaczeń, w szczególności dla baterii specjalnych, co może prowadzić do nieporozumień. Z tego powodu podsumowaliśmy różne oznaczenia akumulatorów w tabeli.
Specjalne baterie alkaliczno-cynkowe
| Typ baterii | Oznaczenia |
|---|---|
| 10A | A10, E10A, V10A, V10PX, V10GA, L1021, L1022, MN10, G10A, GP10A, WE10A, UM10A, LR10A, K10A, 10AE, P10GA, PX10, EPX10, KX10, RPX10, R10A |
| 11A | A11, E11A, V11A, V11PX, V11GA, L1016, MN11, G11A, GP11A, WE11A, CA21, CX21A, UM11A, LR11A, K11A, 11AE, P11GA, PX11, EPX11, KX11, RPX11, R11A |
| 23A | A23, E23A, V23A, V23PX, V23GA, L1028, MN21, G23A, GP23A, WE23A, CA20, UM23A, LR23A, LRV08, RVO8, MS21, K23A, 8LR932, 8LR23, 3LR50, 23AE, A23S, P23GA, VR22, 8F10R, MN23, PX23, EPX23, KX23, RPX23, 4NR23, R23A |
| 27A | A27, E27A, V27A, V27PX, V27GA, L728, L828, MN27, G27A, GP27A, WE27A, CA22, UM27A, LR27A, K27A, 27AE, A27S,P27GA, EPX27, KX27, RPX27, HS3, NR43, EL812, EL8212, R27A |
| 476A | A476, E476A, V4034PX, V476A, V476GA, L1325, V34PX, GP476A, WE476A, UM476A, LR476A, K476A, 476AE,A476S, P476GA, EPX476, KX476, RPX476, 4LR44, 7H34, 537, 4LR44P, 1414A, K28A, 4L1325, 4G13, R476A |
| 544A | A544, E544A, V28PX, V28PXL, V28GA, V544A, L544, KS28, PX28A, WE544A, PX544A, GP544A, LR544A, K544A,544AE, A544S, P544GA, KX544, RPX544, 4SR44, 4NZ13, G13, 4028, K544A, R544A, 28L |
| Mini | AAAA, LR8, LR8D425, R8D425, LR61, E96, MX2500, V4004, V4761, MN2500, 25A |
| V74PX | MN154, 504, KA74, 220, 220A, 4074, 10LR54 |
| 6V Flat Pack | 4LR61, Flat Pack, 4018, 7K67, 866, 539, 1412AP, KJ, J |
| 4R25 | 4R25C, 430, GP908X |
| 4R25-2 | 4R25C, 430, GP908X |
| 4LR25 | MN908, PC915, 4R25-2P, 529, 908A, DC908, 4LR25Y |
| 4LR25-2 | MN918, PC918, 4LR25-24, 4R25-2C, EV31, R25-2, 731, 991, 1231, LR825 |
| 2R10 | 2R10R, 3010, 2010 |
| 6F100 | V439, 439, PP9 |
| U23PX | V23PX, EPX23, PX23, 4SR42, PX23S, RPX23A, 4NR42, 4LR42, RPX23S, PX23A, KX23, RPX23, RX23 |
| U21PX | V21PX, EPX21, PX21, 3LR50, PX21S, RPX21A, RPX21S, PX21A, KX21, RPX21, UG-523, 3MR50, RX21, E523, BK-1, PC133A, 523 |
| TR164 | PX164A, S4164, EPX164A, E164, V164P, PX164, A32PX, HM-4N |
| U72PX | UG015, S4072, MN122, 15LR43, NM412, UG 015, 15F20, PX72, 412, 215, V72, V72PX, A72PX |
| PX27A | PX27, 4AG12, EPX27, 4AG13, S27PX, 4LR43, PX27S, 4SR43, 4NR43. U27PX, HS3C, RPX27S, RPX27A, RPX27, V27PX, KX27, HS-3 |
| LL4 | PS-LL4 |
| CR435 | BR435, 435 Pin-Type, 435PT |
Specjalistyczne baterie litowe
| Typ baterii | Oznaczenia |
|---|---|
| 2CR5 | EL2CR5, KL2CR5, EL2CR5BP, RL2CR5, DL245, DL345, 2CR5M, 5032LC, 245 |
| CR2 | EL1CR2, KCR2, RLCR2, DLCR2, DLCR2B, DR2R, RLCR2-L, 5046LC, CR17355 |
| CRV3 | LB01, CRV3P, RB104358 |
| CR-123A | EL123AP, K123LA, RL123A, EL123A, DL123A, 5018LC, LR123, VL123, CR17345 |
| CR-P2 | EL223AP, K223LA, RLP2, EL223APBP, DL223A, 5024LC, VL223, CR223A , CRP2, CRP2P, CR17-33, CRP2S, PC223A, DL223, K223, PC223, 223 |
Ile energii można uzyskać z baterii AA Mignon?
Na to pytanie nie da się jednoznacznie odpowiedzieć – dotyczy to zarówno baterii AA Mignon, AAA Micro, jak i innych typów baterii. Wpływ na ilość dostępnej energii mają m.in. rozmiar baterii, jej rodzaj (np. alkaliczna czy litowa) oraz prąd rozładowania. Im mniejszy jest pobierany prąd, tym większa jest możliwa do wykorzystania pojemność. W warunkach laboratoryjnych, przy minimalnym rozładowaniu, można osiągnąć bardzo wysokie wartości pojemności, które często są podawane przez producentów. Jednak w rzeczywistych warunkach, gdy prądy rozładowania są znacznie wyższe, wyniki uzyskane w laboratorium rzadko udaje się powtórzyć..
Czy baterie można ładować?
Nie, absolutnie nie. Baterie są przeznaczone do jednorazowego użytku jako ogniwa pierwotne i po wyczerpaniu należy je odpowiednio zutylizować. W przeszłości oferowano akumulatory alkaliczne, które wymagały specjalnych ładowarek. Jednak z każdym kolejnym cyklem ładowania ich pojemność znacząco się zmniejszała.
Czy mogę zamiast baterii cynkowo-węglowej AA Mignon użyć alkalicznej AA Mignon?
Tak, można, o ile opłacalność takiego rozwiązania jest odpowiednia. Należy jednak pamiętać, że podczas użytkowania i przechowywania trzeba przestrzegać zakresu temperatur określonego dla baterii alkalicznych.