Złącza samochodowe są ważnym elementem elektryki samochodowej. Służą one do łączenia przewodów elektrycznych w samochodach lub innych pojazdach silnikowych ze sobą lub z odbiornikami.
W naszym poradniku dowiesz się, jakie są rodzaje wtyczek i złączy samochodowych oraz na co zwracać uwagę przy ich wyborze.
Złącza samochodowe służą do tworzenia połączeń elektrycznych między przewodami lub między przewodami a odbiornikami w samochodzie. Odbiorniki mogą obejmować m.in. przełączniki, przekaźniki, listwy zasilające, a także silnik, akumulator, system nagłośnienia czy oświetlenie LED. Złącza te są dopasowane i rozłączne, co ułatwia wymianę komponentów.
Jak sama nazwa wskazuje, złącza samochodowe są specjalnie zaprojektowane do użytku w pojazdach. Są odporne na korozję, wodę oraz działanie oleju silnikowego, płynu hamulcowego i paliw, takich jak diesel czy benzyna. Dodatkowo chronią przed wnikaniem kurzu i brudu oraz wytrzymują wysokie temperatury.
Często złącza samochodowe wyposażone są w dodatkowe systemy blokujące w wtyczce i gnieździe, które zapobiegają rozłączeniu w przypadku drgań lub obciążeń mechanicznych.
W sektorze motoryzacyjnym stosowane są różne rodzaje wtyczek, złączek i wtyków. Oto przegląd najpopularniejszych typów:
Złącza płaskie:
Złącza płaskie są jednymi z najczęściej używanych złączy samochodowych. Służą one głównie do łączenia kabli i przewodów plecionych i są zaciskane na przewodzie. Złącze płaskie składa się z wtyczki płaskiej i gniazda płaskiego, które służy jako rodzaj obudowy dla wtyczki i po montażu zostaje zakryte w celu ochrony.
Końcówki kablowe:
Końcówki kablowe pełnią tę samą funkcję co złączki płaskie. W motoryzacji najczęściej stosuje się dwa rodzaje: końcówki zaciskane i prasowane. Końcówki zaciskane posiadają metalową część stykową, której boczne krawędzie są wygięte do góry. Podczas zaciskania, te krawędzie wraz z końcem przewodu są umieszczane w szczypcach, a następnie dociskane na przewód. Końcówki prasowane mają grubszą, tulejowatą część stykową, która podczas prasowania szczypcami dokładnie i trwale obejmuje przewód.
Złącza Faston:
Złącza Faston są również często stosowane w elektryce samochodowej. Łączą w sobie funkcje płaskiego wtyku i końcówki zaciskowej, co ułatwia szybkie rozłączanie połączenia. Faston, pierwotnie będący nazwą handlową producenta elektroniki, stał się powszechnie używanym określeniem tego rodzaju szybkozłączy.
Złącza rozgałęźne:
Złącza rozgałęźne są zawsze używane, gdy połączenia elektryczne muszą być rozgałęzione w nieskomplikowany sposób. Są to zazwyczaj złącza zaciskowe, które można szybko i łatwo zainstalować bez konieczności przecinania, usuwania izolacji lub zmiany trasy kabli.
Złączki zaciskowe:
Złączki zaciskowe służą do tworzenia wytrzymałych i szczelnych połączeń końcówek przewodów, umożliwiając m.in. przedłużanie lub naprawę przewodów. W szczególności modele z rurką termokurczliwą są często wykorzystywane w elektronice samochodowej. Taka osłona zabezpiecza połączenie przewodów przed wnikaniem kurzu, powietrza, olejów, smarów, benzyny i innych substancji.
Przy zakupie złączek samochodowych należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Po pierwsze, ważne jest, aby rozważyć, który typ złącza (złącze doczołowe, złącze płaskie itp.) najlepiej nadaje się do danego projektu. Zestawy złączy, które zawierają różne typy wtyczek i konektorów, są dobrym wyborem dla mechaników hobbystów lub mechaników samochodowych, którzy chcą zakupić podstawowe wyposażenie.
Aby zapewnić bezpieczne połączenie kablowe, średnica złącza musi odpowiadać przekrojowi kabla. Dlatego też dostępne są złącza dla wielu przekrojów przewodów. Istnieją wersje dla bardzo cienkich kabli o przekroju od 0,25 do 0,5 mm², a także warianty dla grubych kabli do 6 mm². Kolejnym kryterium wyboru jest liczba biegunów. Oferta obejmuje wersje 1-, 2- lub 3-biegunowe, a także 24-biegunowe. Te ostatnie to listwy przyłączeniowe, które umożliwiają podłączenie kilku przewodów.
Złącza mogą być mocowane do kabla na różne sposoby. Niektóre są zaciskane, inne przykręcane lub lutowane. Istnieją również złącza zaprojektowane jako konektory z przesunięciem izolacji. Zaciski te mają ostre krawędzie, które umożliwiają łączenie bez lutowania, wkręcania lub izolowania (= technologia LSA).
Izolowane przewody umieszcza się pojedynczo na zaciskach i dociska za pomocą narzędzia stykowego lub odpowiedniej osłony. W rezultacie izolacja jest przebijana przez krawędzie tnące, a przewody są mocno połączone z zaciskiem.
FAQ - najczęściej zadawane pytania dotyczące złączek samochodowych
Z jakiego materiału wykonane są płaskie złącza samochodowe?
Złącza płaskie składają się z tulei stanowiącej obudowę i właściwego złącza płaskiego. Obudowa złącza jest często wykonana z izolującego tworzywa sztucznego, takiego jak PVC, poliamid, poliwęglan lub nylon. Zacisk ostrza zwykle zrobiony jest z mosiądzu i może być również cynowany.
Co oznacza oznaczenie „blade terminal connector pole = 2 on 2”?
Płaskie złącza z tym oznaczeniem mają cztery bieguny, które są rozmieszczone na dwóch stykach po każdej stronie. „2 na 2” oznacza zatem, że po każdej stronie można podłączyć dwa przewody. Z kolei złącza z oznaczeniem „Pole = 1 on 2” to złącza rozgałęźne. W tym przypadku jeden przewód jest podłączony po jednej stronie, a dwa przewody po drugiej.