Środki ochrony indywidualnej » Zapewnienie bezpieczeństwa w pracy
Autor: Conrad Electronic 29.09.2023
W przemyśle i budownictwie występuje wiele zagrożeń związanych z wykonywaną pracą np. spawanie metali generuje wysokie temperatury, rażące wiązki światła i unoszące się w powietrzu iskry. Dla pracodawców priorytetem powinno być zapewnienie odpowiedniej ochrony osobom zaangażowanym w tego typu czynności. Należy zapewnić im ochronę oczu i twarzy, grube skórzane fartuchy, wytrzymałe rękawice ochronne, specjalistyczne obuwie oraz odzież ognioodporną.
Bezpieczeństwo oraz zdrowie pracowników w miejscu pracy mają kluczowe znaczenie i muszą być należycie chronione. Zakłady Ubezpieczeń Społecznych, działając jako instytucje ustawowo odpowiedzialne za ubezpieczenie wypadkowe, wyznaczają przepisy mające na celu ochronę zdrowia i ciała pracowników. Zobowiązują one przedsiębiorców i pracodawców do podejmowania środków zapobiegawczych w celu zapobiegania wypadkom przy pracy, chorobom zawodowym i zagrożeniom dla zdrowia związanym z pracą. Dotyczy to również środków ochrony indywidualnej (BHP).
Nasz przewodnik zawiera informacje na temat tego, czym są środki ochrony indywidualnej, jakie są wymagania i kiedy należy je zapewnić pracownikom.
Środki ochrony indywidualnej to specjalistyczny sprzęt, który pracownicy zakładają lub używają podczas wykonywania zadań narażających ich na zagrożenia zdrowotne. Ich głównym celem jest zredukowanie ryzyka uszkodzeń ciała czy innych długoterminowych skutków ubocznych. Do środków ochrony indywidualnej zaliczamy także dodatkowe akcesoria, które współpracują i dopełniają podstawowe wyposażenie ochronne.
Poniżej znajduje się przegląd popularnych rodzajów sprzętu ochronnego:
Ochrona głowy
Ochrona przed upadkiem z wysokości
- Ochrona przed utonięciem
- Ochrona podczas akcji ratunkowych z dużej wysokości i
głębokości
Odzież ochronna
Lista nie jest ona wyczerpująca, ponieważ na przykład środki ochrony indywidualnej chroniące przed promieniowaniem i narażeniem na promieniowanie nie są wyraźnie wymienione. Odzież o wysokiej widoczności, ochrona przed warunkami atmosferycznymi, ochrona ESD (wyładowania elektrostatyczne) w celu zapobiegania lub rozpraszania ładunków elektrostatycznych oraz ochrona żywności (HACCP Food Safety) są również częścią BHP.
Normalna odzież robocza i służbowa, a także uniformy, które nie przyczyniają się wyraźnie do bezpieczeństwa i poprawy ochrony zdrowia, nie są uwzględnione.
Nasze rekomendacje dotyczące produktów do ochrony osobistej:
Pracodawcy mają obowiązek minimalizować zagrożenia w miejscu pracy, korzystając przede wszystkim ze środków technicznych i organizacyjnych, co jest zapisane w ustawie o bezpieczeństwie i higienie pracy. Co jednak, jeśli to nie wystarczy? Muszą dodatkowo chronić pracowników za pomocą odpowiednich środków ochrony indywidualnej. Nie ma znaczenia, czy zagrożenie jest stałe, czy też pracownicy są na nie narażeni tylko przez krótki czas.
Odnosząc się do potencjalnej odpowiedzialności, wynika z tego, że pracodawcy mogą spełnić swoje daleko idące obowiązki w zakresie zapobiegania wypadkom i zagrożeniom tylko wtedy, gdy zarówno zabezpieczą środowisko pracy, jak i zapewnią pracownikom odpowiedni sprzęt ochronny.
Środki ochrony indywidualnej są kluczowe dla bezpieczeństwa w miejscu pracy. Pracodawcy i osoby upoważnione do dbania o bezpieczeństwo mają obowiązek chronić zdrowie oraz dobre samopoczucie personelu. Fizyczne i psychiczne zdrowie zatrudnionych, a także ich satysfakcja z wykonywanej pracy, mają bezpośredni wpływ na ich efektywność. Te elementy stanowią podstawę dla dobrego klimatu w miejscu pracy oraz pozytywnego Employee Experience.
Badacze zakładają, że pozytywne doświadczenia pracowników (Employee Experience) przyczyniają się do ich zdrowia i dobrego samopoczucia, co w konsekwencji prowadzi do osiągania przez nich lepszych wyników w pracy. Długoterminowo może to przynieść korzyści w postaci zwiększonej efektywności, wydajności i konkurencyjności firmy.
Co więcej, firmy, które dbają o bezpieczeństwo i higienę pracy, są również atrakcyjnymi pracodawcami.
Dobrze dobrane i odpowiednio utrzymane środki ochrony indywidualnej nie tylko zwiększają bezpieczeństwo pracowników, ale także pozytywnie wpływają na wizerunek firmy. W końcu zewnętrzne elementy BHP, takie jak kaski, odzież czy rękawice, świadczą o profesjonalizmie i odpowiedzialności przedsiębiorstwa.
Rezultatem są następujące zalecenie dotyczące postępowani: upewnij się, że dostarczanie środków ochrony indywidualnej jest odpowiedzialnością kierownictwa w Twoim przedsiębiorstwie i i uczyń przywództwo w zakresie bezpieczeństwa częścią kultury korporacyjnej. Stosuj się do obowiązujących przepisów i norm, korzystając z produktów najwyższej jakości. Motywuj swoje zespoły do prawidłowego noszenia wymaganego sprzętu i ucz pracowników, aby zwracali uwagę na środki ochrony indywidualnej.
Pracodawcy są odpowiedzialni za wszelkie środki niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy. Oznacza to nie tylko dostarczanie, ale również kontrolę, konserwację i wymianę środków ochrony osobistej w razie konieczności. Wszystkie koszty z tym związane powinny być pokrywane przez pracodawcę. Pracownicy muszą otrzymywać niezbędne rozwiązania z zakresu BHP bez żadnych opłat. Nie jest dopuszczalne przerzucanie tych kosztów na perdsonel.
Jeśli zaleca się badania dotyczące predyspozycji zawodowych czy badania profilaktyczne, a także ich powtarzanie – na przykład w kontekście sprzętu ochrony dróg oddechowych – to obowiązkiem pracodawcy jest zorganizowanie tych badań, udokumentowanie ich przeprowadzenia oraz pokrycie związanych z nimi kosztów.
Dostępność środków ochrony indywidualnej oznacza, że muszą one być dostarczone w miejsce ich użytkowania i gotowe do użycia. Jest to zdefiniowane w ustawie o bezpieczeństwie i higienie pracy.
Pracownicy mają obowiązek noszenia sprzętu BHP w sytuacjach, w których wymagane jest jego prawidłowe użycie, zgłaszania uszkodzeń oraz prawidłowego traktowania jako własności pracodawcy.
Działalność zawodowa charakteryzuje się różnym stopniem potencjalnego ryzyka oraz wymaganym poziomem ochrony. W związku z tym środki ochrony indywidualnej klasyfikuje się według różnych kategorii ryzyka. Wybór odpowiedniej zależy od specyfiki zawodu, wykonywanej czynności oraz stawianego przed pracownikiem ryzyka. Wyróżniamy trzy główne kategorie:
Kategoria I
Kategoria I dotyczy przede wszystkim niewielkich zagrożeń w miejscu pracy. Ryzyko jest tu niskie, a indywidualna ochrona pracownika stosunkowo prosta do zapewnienia. W ramach tej kategorii wyróżniamy środki ochrony indywidualnej, które głównie chronią przed powierzchownymi urazami mechanicznymi..
Kategoria II
Kategoria I dotyczy przede wszystkim niewielkich zagrożeń w miejscu pracy. Ryzyko jest tu niskie, a indywidualna ochrona pracownika stosunkowo prosta do zapewnienia. W ramach tej kategorii wyróżniamy środki ochrony indywidualnej, które głównie chronią przed powierzchownymi urazami mechanicznymi.
Kategoria III
Kategoria III dotyczy zagrożeń, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak trwałe uszkodzenie zdrowia lub nawet śmierć. W jej ramach znajdują się zagrożenia śmiertelne wynikające z ekspozycji na niebezpieczne substancje, a także zagrożenia spowodowane niedoborem tlenu, ekstremalnym zimnem, gorącem czy porażeniem prądem. Prace związane z promieniowaniem, wysokim ciśnieniem, intensywnym hałasem czy czynnikami biologicznymi także podlegają pod ochronę kategorii III.
Czy środki ochrony indywidualnej są w ogóle potrzebne na niektórych stanowiskach? I kiedy dokładnie pracownicy mogą potrzebować ich? Aby podjąć świadomą decyzję o stosowaniu wyposażenia ochrony osobistej, należy przeprowadzić ocenę ryzyka. W jej ramach warto zanotować wszystkie potencjalne zagrożenia, ocenić je i uszeregować według stopnia istotności..
Jak przebiega ocena ryzyka? Po pierwsze należy sprawdzić, czy dane wypisażenie BHP zapewnia ochronę przed zagrożeniami, które ma niwelować, nie powodując przy tym większego ryzyka. Upewnić warto się również, czy sprzęt jest odpowiedni dla warunków panujących na miejscu pracy, spełnia wymogi ergonomiczne oraz zdrowotne użytkowników i czy można go dostosować.
Pracodawcy muszą nie tylko zapewnić sprzęt ochronny i wymieniać go w razie potrzeby. Powinni również poinstruować pracowników, jak z niego korzystać.
W zależności od charakteru danych środków ochrony osobistej, oprócz szkolenia teoretycznego konieczne może być szkolenie praktyczne.
Szkolenie może być przeprowadzone przez pracodawcę, jego przedstawiciela lub zewnętrznych specjalistów medycyny pracy.
Środki ochrony indywidualnej bez oznakowania CE nie mogą być wprowadzane do obrotu w Unii Europejskiej. Zasada ta jest ujęta w rozporządzeniu (UE) 2016/425, które zastępuje dyrektywę 89/686/EWG w sprawie środków ochrony indywidualnej. Ma ono zastosowanie do sprzętu ochrony osobistej, który ma na celu zapewnienie ochrony osób przed ryzykiem związanym z wykonywanym zawodem, mogącym zagrażać ich zdrowiu lub bezpieczeństwu. Jako kupujący powinieneś również upewnić się, że komponenty zakupionego sprzętu ochronnego są zawsze oznaczone znakiem CE.
W przypadku produktów BHP kategorii III producenci są nawet zobowiązani do umieszczenia na produkcie znaku CE wraz z czterocyfrowym numerem. Dobrze znanym przykładem z kategorii III są półmaski filtrujące. Nie można ich używać, jeśli nie mają oznakowania CE lub jeśli są oznakowane CE, ale nie mają czterocyfrowego numeru CE.
Dlaczego znak CE jest tak ważny? Producenci lub importerzy, którzy umieszczają znak CE na swoim produkcie, deklarują właściwym organom, że ich wyrób jest zgodny z obowiązującymi normami europejskimi i został poddany określonym procedurom oceny zgodności. Warunkiem koniecznym do uzyskania oznaczenia CE jest zatem spełnienie odpowiednich wymogów w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa podczas projektowania i wytwarzania produktu..
Istnieje jednak kilka odstępstw od obowiązku oznakowania CE produktu. Przykładowo, artykuły BHP nie muszą być oznakowane znakiem CE, jeśli nie jest to możliwe ze względu na ich charakter lub rozmiar. Ponadto: znaki poświadczające dobrowolne testy, takie jak GS, są dozwolone tylko na produktach BHP kategorii I i kategorii II..