Jak wybrać lutownicę?

Doradzamy, jak wybrać lutownicę

Wybór odpowiedniego narzędzia do lutowania nie jest prostą sprawą, zwłaszcza dla mniej doświadczonych użytkowników. Przed dokonaniem zakupu należy zastanowić się nad odpowiedzią na kilka istotnych pytań. Od tego będzie zależeć wybór konkretnego rodzaju i modelu urządzenia.

1. Jakie materiały zamierzamy lutować? Czy będzie to lutowanie miękkie czy twarde?

Lutownica do elektroniki (lutownica do smd, lutownica bga) - W tym przypadku najlepiej sprawdzi się lutownica grzałkowa, która ułatwi lutowanie małych podzespołów elektronicznych (SMD). Zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem do lutowania elementów elektroniki będzie wybór stacji lutowniczej. Decydując się na zakup takiej stacji, nie musimy od razu wybierać najdroższych modeli możemy skoncentrować się na tańszych modelach analogowych takich jak lutownica Basetech ZD-99.

Lutownica uniwersalna do zastosowań domowych - Doskonale nadaje się do łączenia przewodów i naprawy obwodów elektrycznych. W zastosowaniach uniwersalnych sprawdzi się najlepiej lutownica transformatorowa. Lutownica tego typu ma dużo szersze pole zastosowań niż narzędzie grzałkowe (oporowe). „Transformatorówka” jest polecana szczególnie początkującym majsterkowiczom. Ciekawa alternatywą zakupu lutownicy do zastosowań uniwersalnych szczególnie dla amatorskiego zastosowania jest zakup zestawu TOOLCRAFT SK 3000. Wyposażony on jest w dwa typy lutownicy (oporowa i transformatorowa) oraz wszystkie potrzebne akcesoria.

Lutownica do plastiku - Lutowanie (spawanie) plastiku jest jednym z nietypowych zastosowań, w których można wykorzystać lutownicę. Proste lutownice oporowe sprawdzą się w tym najlepiej. Przykładem takiego urządzenia jest model TOOLCRAFT KP150. Jest ona przykładem uniwersalnej lutownicy o dużej mocy i w przystępnej cenie.

Lutownica do lutowania twardego m.in. rur miedzianych, elementów dekarskich, witraży, rynien - Do zastosowań wymagających wyższej temperatury należy wybrać odpowiednią lutownicę grzałkową tzw. lutownicę kolbową. W lutownicy kolbowej grot wykonany jest z masywnego kawałka metalu. Powoduje to akumulację znacznych ilości energii cieplnej, co ułatwia lutowanie większych elementów. Lutownica kolbowa posiada ponadto wyższą moc od klasycznej lutownicy oporowej. Przykładem takiego urządzenia może być Ersa 0300MD. Lutownica Ersa to młotkowa kolba lutownicza, która nadaje się zwłaszcza do obróbki blachy i do prac instalacyjnych oraz do połączeń lutowanych na kolektorach i szynach miedzianych. Sprawdza się także podczas wyrównywania karoserii i lutowania witraży.

Fot. Lutownica TOOLCRAFT SK 3000, 230 V, 100 W

2. Jaki grot lutowniczy wybrać?

Istotnym czynnikiem wpływającym na wygodę i dokładność lutowania jest kształt i rozmiar grotu lutownicy. Grot jest to końcówka, która nagrzewa się i służy do topienia cyny (wyjątkiem są lutownice gorącego powietrza). Powinien on być dostosowany do rodzaju wykonywanych prac. Cieńszy grot sprawdzi się przy lutowaniu małych elementów elektronicznych. Jednak warto pamiętać, że niewielka grubość grotu wiąże się z jego krótszą żywotnością. Groty można podzielić ze względu na kształt. Popularnie używane kształty w lutownicach groty to:

Grot w kształcie dłuta
Grot w kształcie ołówka
Grot w kształcie szpica
Grot płaski

To tylko kilka z rodzajów grotów, które można znaleźć w sprzedaży. Zastanawiając się nad doborem grota lutownicy, należy wziąć pod uwagę typ lutowanych podzespołów. Jeżeli większa część naszych prac lutowniczych będzie dotyczyć drobnych elementów elektronicznych, musimy wybrać urządzenie z niewielką końcówką grota, dającą dużą precyzję. Jeżeli jednak będziemy lutować większe elementy, np. duże przewody, musimy wówczas wybrać groty o szerszych końcówkach, które szybciej nagrzeją się i umożliwią pracę z większą ilością spoiwa. Można również dokupić odpowiedni grot po zakupie lutownicy, jednak wiąże się to z dodatkowym wydatkiem. Ważne przy zakupie grota jest zwrócenie uwagi, by pasował on do danego modelu lutownicy oraz do lutowanych elementów. Wybierz odpowiedni grot w conrad.pl.

3. Jaka powinna być moc lutownicy?

Moc urządzenia powinna zostać dobrana do rodzaju lutowanych elementów. Im mocniejsza lutownica, tym szybciej będzie ona osiągała wyższą temperaturę. W przypadku drobnych części elektronicznych, wystarczy lutownica o niższej mocy. Lutownica o dużej mocy może bowiem zniszczyć lutowane elementy. Jeśli lutowane będą grube kable należy zaopatrzyć się w urządzenie o mocy co najmniej 100 Watów. Z drugiej strony większa moc oznacza szybsze nagrzewanie urządzenia. Rozwiązaniem wartym rozważenia przy zakupie jest przełącznik mocy, który umożliwi zmniejszanie i zwiększanie mocy w zależności od rodzaju wykonywanej pracy przykładem może być tu lutownica Weller TB100EU.

4. Jaka jest maksymalna temperatura pracy?

Temperatura pracy lutownicy jest uzależniona od wybranego lutu-spoiwa, z którym zamierzamy pracować. Jeśli zamierzamy lutować przy użyciu stopów twardych, należy wybrać lutownicę o temperaturze pracy powyżej 400°C. Optymalnym rozwiązaniem jest wybór lutownic (stacji lutowniczych) wyposażonych w regulację temperatury. Proste stacje lutownicze posiadają analogową regulację temperatury, profesjonalne stacje natomiast mają cyfrową regulację temperatury oraz możliwość zapamiętania parametrów pracy. Dzięki takiemu rozwiązaniu łatwiej dostosować się do wykonywanych zadań.

5. Jaki jest czas nagrzewania urządzenia?

W przypadku np. mobilnych serwisów istotnym parametrem jest czas nagrzewania grotu. Jest on uzależniony od mocy i typu lutownicy. Najkrótszym czasem nagrzewania charakteryzują się lutownice transformatorowe, może on wynosić 7-10 sekund w zależności od mocy.

6. Rozmiar lutownicy

Przy wyborze lutownicy warto zastanowić się, gdzie będzie wykorzystywana. Jeśli w domu lub warsztacie, w którym znajduje się gniazdko elektryczne, należy wybrać rozwiązania standardowe (przewodowe). Jeśli lutowanie odbywać się będzie w terenie, należy zakupić lutownicę bezprzewodową – można wybrać spośród modeli gazowych lub działających na baterie. Równie ważny jest komfort podczas pracy z lutownicą – ręka nie powinna być zbytnio nadwyrężona podczas korzystaniu ze sprzętu, dlatego tak ważny jest dobór lekkich kolb oporowych lub stacji lutowniczych, szczególnie do długotrwałych prac.

7. Jakie dobrać wyposażenie dodatkowe?

Warto zwrócić uwagę przy zakupie lutownicy na dodatkowe elementy, które są potrzebne do lutowania lub je ułatwiają. Pozostałe akcesoria, które będą nam potrzebne do lutowania to między innymi:

spoiwo (cyna)
odsysacz do cyny
wymienne groty
topniki
stojak do kolby
narzędzia lutownicze (lupy, uchwyty, gąbki do czyszczenia grotów, itp.)

Niektóre modele lutownic posiadają te elementy na wyposażeniu, przez co są gotowe do pracy zaraz po rozpakowaniu. Warto również zwrócić uwagę na walizkę na narzędzia, która ułatwi i zabezpieczy transport lutownicy. Jest ona przydatna szczególnie w przypadku większej częstotliwości przemieszczania się i konieczności transportu urządzeń.

8. Jaką markę lutownicy wybrać?

Portfolio producentów lutownic jest bardzo szerokie. Znane marki producentów lutownic i stacji lutowniczych to między innymi:

Basetech
Toolcraft
Ersa
Weller

Każda z tych wiodących marek dostarcza rozwiązań, które umożliwią łatwą i bezproblemową pracę.

Wybór najlepszej lutownicy

Stacja lutownicza będzie najlepszym wyborem dla specjalistów potrzebujących zwiększonych parametrów lutowania. Urządzenie takie zapewnia wszystkie elementy, które są potrzebne do profesjonalnego lutowania. Hobbyści winni wybrać lutownicę transformatorową lub oporową. Jeśli potrzebujemy jednak mobilnego rozwiązania, wówczas warto zdecydować się na lutownicę gazową.

Przydatne rady dotyczące zasad i techniki lutowania

Nie sposób wspomnieć o prawidłowych zasadach i technikach lutowania, aby wykonane prace spełniały wszystkie wymagania bezpieczeństwa, a stanowisko było czyste i uporządkowane. Do podstawowych zasad należy zaliczyć:

Pracuj na wygodnym i twardym blacie, który posłuży za stabilne oparcie rąk i zapewni komfortową pracę wszystkich urządzeń.
Dbaj o to, by w pobliżu miejsca lutowania nie znajdowały się niepotrzebne przedmioty, mogące spowodować upadek rozgrzanej lutownicy, a w konsekwencji także oparzenia. Małe struktury, niewielkie elementy, które chcemy lutować wymagają skorzystania z uchwytu pomocniczego, tzw. trzeciej ręki, który pozwoli przeprowadzić najbardziej precyzyjne prace.
Upewnij się, że miejsce pracy jest uporządkowane i czyste, by widoczność podczas lutowania nie była ograniczona.
Zadbaj o dobre oświetlenie, najlepiej z lupą powiększającą, która pozwoli na pracę nawet na niewielkich elementach.
Zakup odpowiednie spoiwo lutownicze. Od 1 lipca 2006 r., wraz z wprowadzeniem dyrektywy ograniczającej używanie substancji niebezpiecznych w sprzęcie elektronicznym (w tym ołowiu, który często jest składnikiem spoiwa), stosuje się spoiwa „bezołowiowe” ze zmniejszoną ilość substancji niebezpiecznych. Ograniczają one możliwość szkodliwego wpływu ołowiu na organizm podczas procesu lutowania. Obecnie najczęściej stosowanymi spoiwami bezołowiowymi jest czysta cyna, cyna z dodatkiem srebrna lub/i miedzi. Technologia bezołowiowa napotyka trudności, takie jak np. zwiększona temperatura rozpływu spoiwa czy wiele poważniejsze w skutkach tzw. wąsy cynowe, które są głównym następstwem usunięcia ołowiu ze spoiwa. Dlatego też dopuszcza się śladowe ilości ołowiu w spoiwach bezołowiowych (poniżej 0,1%).

Polecane produkty:

Powiązane kategorie:

Polecane akcesoria:

Jeśli uważasz, że możemy poprawić ten artykuł dzięki Tobie, prosimy o kontakt pod adresem: [email protected]. Dziękujemy - Zespół Conrad.

Polecane marki